تاریخ خبر: سه شنبه - ۳۱ تیر ۱۳۹۹
رضا رضوانی، یک مدرس حوزه گردشگری در خصوص گردشگری سیاه گفت: امروزه توسعه صنعت گردشگری در جهان به تعریف انگیزههای گوناگون گردشگران از سفر به مقاصد دنیا منجر شده که از دل آن گونههای مختلفی از توریسم متناسب با اهداف و انگیزههای تعریف شده شکل گرفته است. گردشگری سیاه گونهای از گردشگری است که نگاه آن بازدید از مکانهایی بوده که یادآور حوادث تلخ و سیاه است، به همین دلیل تحت عنوان گردشگری تاریک یا سیاه از آن نام میبرند، به عنوان مثال بازدید از اردوگاه "آشویتس" در لهستان نمونهای از گردشگری سیاه است.
وی عنوان کرد: گردشگری سیاه و وحشت با یک دیگر متفاوت هستند؛ اما به نوعی همه این نوع از گونههای گردشگری زیرمجموعهای از گردشگری ماجراجویانهاند. قدمت گردشگری سیاه مربوط به بعد از جنگ جهانی دوم یعنی از دهه هفتاد به بعد است، در واقع بعد از دهه هفتاد چند مکان را به عنوان مقاصد گردشگری در نظر گرفتند که از جمله این مکانها میتوان به منطقه "واترلو" که در آن جنگهای ناپلئون بناپارت رخ داده بود، اشاره کرد.
رضوانی افزود: دلیل این که گردشگر جذب چنین مکانهایی میشود، به انگیزههای درونی و روان شناسی وی بستگی دارد و مسالهای کاملا درونی است، افراد برای دیدن سرگذشت نسلهای پیش از خود به چنین مکانهایی سفر میکنند تا تاریخ را پیش روی خود و در برابر چشمان خود مشاهده کنند. در کشور ما نوعی نگاه اعتقادی به این مساله بخشیده شده که این خود دلیلی برای جذب گردشگر به مکانهای جنگ زده است.
رضا رضوانی تصریح کرد: هرساله حدود یک میلیارد نفر گردشگر در دنیا سفر میکنند که 60% از آنها به مکانهای تفریحی و مناطق ساحلی برای گذراندن اوقات فراغت میروند، 40% بقیه مربوط به گونههای دیگر گردشگری است. گردشگری سیاه درصد پایینی از سفرهای گردشگران را تشکیل میدهد. اما امروزه انگیزههای گردشگری در حال تغییر است و ممکن است در آینده این گونه از گردشگری درصد بیشتری را شامل شود.
این مدرس حوزه گردشگری بیان کرد: به بیان دیگر، در واقع تا دو دهه گذشته مدلی تحت عنوان "4S" حدود 90% از گردشگران را شامل میشد. اما اکنون درصد آن کاهش یافته و به 60% رسیده که این به معنی تغییر انگیزه گردشگران برای سفر کردن است. امروز نوعی سفر تحت عنوان سفرهای صلیبی بر روی کشتی انجام میشود که از حوزه اسپانیا شروع شده، تا حاشیه کشور ایتالیا، دریای مدیترانه، سواحل کشور ترکیه و تا حاشیه کشور اسرائیل ادامه مییابد، دلیل نامگذاری این سفرها به سفرهای صلیبی این است که چنین سفرهایی یادآور انتقال سربازان، حدود هزار سال قبل در دوران جنگهای صلیبی به اورشلیم است.
وی اظهار کرد: نمونههایی از مقصدهای گردشگری سیاه، آشویتس در لهستان، بیتالمقدس و محل مبارزه مایاها در مکزیک است. در ایران خوزستان از جمله این مکانها است اما ما به معنایی که در کشورهای دیگر تحت عنوان گردشگری سیاه از آن نام میبرند، از این مکانها یاد نمیکنیم. زیرا تعریف ما از جنگ متفاوت است و این مکانها برای ما به نوعی مقدس محسوب میشوند، یعنی در ایران این گونه از گردشگری رنگ معنویت یافته است.
رضوانی ادامه داد: به همین ترتیب، در کشورهای مختلف معانی و مفاهیم از گونههای گردشگری و حتی خود گردشگری متفاوت است و هر کشور باتوجه به فرهنگ و ارزشهای خود این مفاهیم را تفسیر میکند. همچنین هر گردشگر برای سفر کردن انگیزه متفاوتی دارد، به عنوان مثال فردی برای عبرت گرفتن و مشاهده سرگذشت گذشتگان سفر میکند و فردی دیگر برای زیارت، ماجراجویی و... سفر میکند.
این مدرس حوزه گردشگری خاطرنشان کرد: همچنین گردشگری بر اساس تقاضا عرضه میشود، یعنی هر قدر گردشگر بیشتر متقاضی یک موضوع باشد، عرضه در آن زمینه افزایش مییابد، لذا همه چیز بر اساس عرضه و تقاضا تعیین میگردد.